Vliegende mieren: informatie en tips

De vliegende mier is geen bepaald soort mier. Het zijn gewone mieren, maar met vleugels. Ze vliegen op een zwoele zomeravond massaal uit om met elkaar te paren. Zo kan de lucht ineens zwart zien van de vliegende mieren. Natuurlijk komen ze op zeker moment allemaal weer naar beneden. Zo kunnen vliegende mieren voor behoorlijk wat overlast zorgen. Alles weten over de vliegende mier? U vindt het hier!

• Tips tegen vliegende mieren
• Alles over vliegende mieren
• Schade door vliegende mieren
• Vliegende mieren bestrijden

Tips tegen vliegende mieren

Vliegende mieren verrassen u altijd en kunnen zo voor de nodige overlast zorgen. Met onderstaande tips krijgt u alvast een idee hoe u die overlast kunt beperken. U kunt ook alle tips, onder meer van ‘oma weet raadt’, met uitleg bekijken, maar mogelijk heeft u hier al wat aan: 

1. Giet kokend water in gaatjes en kieren waar mieren uit komen.
2. Vang mieren met aaltjes. U kunt aaltjes kopen in tuincentra.
3. Strooi kaneel, nootmuskaat, lavendel of koffiedrab. Mieren houden niet van die geur.
4. Gebruik mierenpoeder of mierenspray bij nestingangen en looproutes.
5. Zet een mierenlokdoos of mierenbuffet in.

Wat zijn vliegende mieren?

Vliegende mieren zijn de vruchtbare jonge koninginnen en mannetjes van een mierenkolonie. Aan het einde van een warme, drukkende dag in de zomer vliegen koninginnen en mannetjes van verschillende kolonies massaal uit om met elkaar te paren. Dit wordt de ‘bruidsvlucht’ genoemd. Dat de vliegende mieren uit verschillende kolonies bij elkaar komen is goed, want zo wordt incest voorkomen. De bevruchte koninginnen werpen daarna hun vleugels af en zoeken een mooi plekje om hun eigen nest te beginnen of ze sluiten zich aan bij een al bestaand nest.

Waar komen vliegende mieren vandaan?

Vliegende mieren komen uit het nest. We zien ze ineens aan het einde van een benauwde zomerdag, soms vlak voordat het onweer losbarst. Het zijn koninginnen en mannetjes, die voortkomen uit eitjes die de heersende koningin legt als haar nest groot genoeg is. De nieuwe, jonge koninginnetjes bepalen wanneer het tijd is voor hun bruidsvlucht. Ze vliegen dan massaal hun nesten uit, gevolgd door alle mannetjes.

Wanneer ziet u vliegende mieren?

In België en Nederland zien we vooral mieren in de lucht die afkomstig zijn van de gewone wegmier. De bruidsvluchten van deze mierensoort vinden in juli of augustus plaats. Andere mierensoorten in ons land vliegen ook rond die tijd uit: sommige soorten zelfs al in mei. 

Waarom de mieren in de zomer uitvliegen? Omdat ze goed weer nodig hebben om te kunnen vliegen. Bij regen en wind wordt de mega-bruiloft uitgesteld. Niet alle mieren met vleugels zullen de heugelijke gebeurtenis overigens meemaken: veel van hen worden in de lucht gegrepen door hongerige vogels of door andere insecten.

De koningin

De jonge koninginnen vliegen uit om nieuwe kolonies te stichten. Na de bruidsvlucht zoeken bevruchte koninginnen een geschikte plek op om een nest onder de grond te bouwen. Vervolgens gaat ze aan de slag:

1. Eerst schuurt de koningin haar vleugels af, want die heeft ze niet meer nodig.
2. De koningin bouwt de eerste cellen.
3. De eerste eitjes worden gelegd. Hieruit ontstaan werksters.
4. De koningin brengt de werksters groot.
5. De werksters helpen verder met de uitbouw van het nest. Ze verzamelen ook voedsel.
6. De koningin blijft bevruchte eitjes leggen en komt het nest niet meer uit. Dit kan ze doen omdat ze al het zaad uit de paring in haar lichaam heeft opgeslagen.
7. Tegen de tijd dat de nieuwe kolonie zo goed als ‘klaar’ is, legt de koningin eitjes waar nieuwe koninginnen en mannetjes uit voortkomen.

Hoe lang leven vliegende mieren?

De mannetjes uit zwermen vliegende mieren leven niet lang. Maximaal 48 uur, maar vrijwel altijd zullen ze na de paring sterven. De koninginnen blijven lang in leven. Onder gunstige omstandigheden kan een koningin wel 20 tot 30 jaar oud worden! Werksters leven van enkele maanden tot enkele jaren, afhankelijk ook van het soort mier. Van gevleugelde mieren heeft u dus maar één dag last, al kunnen ze wel een paar keer per jaar voorkomen als u meerdere mierennesten in de omgeving hebt. Dat is natuurlijk wel een voorwaarde. Zonder actief mierennest geen vliegende mieren!

Hoe zien vliegende mieren eruit?

Vliegende mieren herkennen is niet zo moeilijk. Denk aan gewone mieren, die net wat groter zijn en doorzichtige vleugels hebben. Bij deze beschrijving gaan we even uit van de gewone wegmier, omdat deze het vaakst in België en Nederland voorkomt.

• Zowel de mannetjes als de werksters zijn kleiner dan de koninginnen.
• De koninginnen zijn te herkennen aan hun geknikte antennes.
• De mannetjes hebben rechte antennes.                    
• Zowel de mannetjes als de koninginnen zijn gevleugeld.
• Ze beschikken allemaal over vier vleugels: twee grote en twee kleine.
• De vleugels zijn langer dan het lijf.
• De mieren hebben een zeer smalle taille.

Kunnen vliegende mieren ook bijten?

Mieren kunnen u bijten, al zullen de mieren die u rond uw huis tegenkomt dat niet gauw doen. Het zijn namelijk wegmieren, de meest voorkomende mierensoort in België. Als de mier zich bedreigd voelt, kan ze bijten: bij de beet spuit ze mierenzuur in het wondje, wat een brandend gevoel en een rode plek geeft. Dit duurt maar even. Wat helpt om het brandende gevoel tegen te gaan is de beetplek deppen met azijn of alcohol. Krab liever niet, want het mierenzuur verspreidt zich dan verder in de huid. Dat is niet erg, maar u houdt dan wel langer last van jeuk.

Schade

Vliegende mieren richten geen schade aan: ze zijn alleen hinderlijk als ze in grote aantallen voorkomen. De aanwezigheid van mieren in uw woning duidt sterk op een nest binnenshuis, mogelijk in de spouwmuur. Ziet u de mieren massaal in uw tuin vliegen, dan is er hoogstwaarschijnlijk sprake van een mierennest in uw tuin. Dit moet u even onderzoeken, want een nest kan voor overlast zorgen. Hoe?

1. Stoepen, paden en terrassen kunnen verzakken door het gegraaf van mieren.
2. Door losse tegels kunnen ongelukken gebeuren.
3. De mieren lopen over uw aanrecht en plunderen uw keukenkastjes of vuilnisbak.
4. Mieren lopen brutaal over uw net geserveerde eten heen. Dit is op zijn minst onhygiënisch!
5. In de tuin lopen de mieren over u heen als u lekker aan het zonnen bent. Kriebelig en irritant, want ook uw limonade en uw hapjes slaan ze niet over.

Vliegende mieren in de tuin verdelgen

Van vliegende mieren heeft u maar één dag last. De koninginnen kruipen na het paren direct weg. De mannetjes sterven vrijwel meteen na de paring. Die hoeft u dan alleen nog maar bij elkaar te vegen, eventueel. Eigenlijk gaat het meer om het nest waar ze vandaan komen. Als dit nest voor veel overlast zorgt, dan kunt u overwegen om de mieren te verdelgen. Een mierennest kan in een spouwmuur of in een kruipruimte zitten. Het kan ook om een ondergronds nest of een zandhoop in de tuin gaan. Sommige soorten bouwen ook nesten in holle boomstronken of, hoe dan ook, in rottend hout.

Wat kunt u doen tegen vliegende mieren in huis?

Als u een zwerm vliegende mieren in huis ziet aan het einde van een warme zomerdag, dan zit er waarschijnlijk een nest in uw woning. Als de beestjes vanuit het nest door allerlei kleine openingetjes in muren of vloeren in één van uw kamers belanden, dan zoeken ze meestal het licht op. Ze zitten dan tegen uw lampen of ramen geplakt. U kunt de beestjes opzuigen met een stofzuiger. Eventueel kunt u een huismiddel gebruiken om ze te doden. Dat ruimt natuurlijk gemakkelijker op. Hierna zou u het nest kunnen laten opsporen door een professional. Hij kan de mierenplaag in huis voor u bestrijden.

Vliegende mieren professioneel bestrijden

Een zwerm vliegende mieren bestrijden omdat u de overlast niet meer aankunt? Deze insecten kunnen zeker hinderlijk zijn, maar hun nesten zijn dat nog veel meer. Bel of mail daarom met uw lokale mierenbestrijder als u van een mierennest verlost wilt worden. Hij komt dan een kijkje nemen voor advies en - eventueel aansluitend - gepaste actie. Misschien komt u vandaag al van de vliegende mieren af!